Leeft de mens in 2050 langer, veiliger, duurzamer en gezonder? Heeft de quantum computer zijn intrede gedaan? Zijn de materialen dermate intelligent dat zij ons volledig van duurzame energie voorzien? Of misschien wel de belangrijkste: is kanker de wereld uit? Het zijn vragen waar we nu, aan de vooravond van het jaar 2020, geen pasklaar antwoord op hebben. Wat we wel weten is dat nanotechnologie een essentiële rol speelt in het zoeken naar antwoorden. Om deze sleuteltechnologie op toonaangevende en innovatieve wijze te blijven inzetten, hebben MinacNed en NanoNextNL het manifest Nano4Society opgesteld. Een manifest dat als basisvisie kan dienen voor het zoeken naar oplossingen binnen actuele domeinen als gezondheid, veiligheid, duurzame energie, landbouw en voeding. Dit manifest is op 16 december door de auteurs Dave Blank, Albert van den Berg en Ronny van ‘t Oever aangeboden aan Marc Hendrikse, boegbeeld van de topsector HTSM.

Systemen doorontwikkelen

Het manifest Nano4Society focust zich op het vinden van antwoorden op thema’s als gezondheid, veiligheid, duurzame energie, landbouw en voeding. Binnen deze innovatielijnen werken de wetenschap, het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties nauw samen. Deze partijen zijn samengebracht door het landelijke FES-programma NanoNextNL, dat het creëren van een ecosysteem voor de nanotechnologie in Nederland tot doel heeft. Professor Albert van den Berg, bestuurslid van de stichting NanoNextNL: “Als we in 2050 antwoorden willen geven op maatschappelijke vraagstukken, dan is het essentieel dat we binnen de nanotechnologie op gestructureerde wijze de samenwerking op blijven zoeken. Denk maar eens aan vraagstukken rondom het krijgen van een beter begrip hoe ziektes ontstaan of bestreden kunnen worden. Organs-on-a-chip zijn systemen die ons dat begrip kunnen bieden, maar dan is het wel nodig dat we dergelijke systemen blijven doorontwikkelen. Of denk aan het toepassen van nanosystemen die het gedrag van tumoren kunnen beïnvloeden. Zo maar twee toepassingen waarvan wij denken dat nanotechnologie de bepalende factor gaat zijn.”

Sterke business cases

Maar nanotechnologie gaat verder dan gezondheidszorg. Het creëert ook maatschappelijke en economische impact door bijvoorbeeld nanosensoren toe te passen bij duurzame voedselproductie en het monitoren van voedingsproducten. Ronny van ‘t Oever, voorzitter van MinacNed: “De mogelijkheden zijn eindeloos, maar we moeten ons wel focussen op thema’s waar we echt het verschil kunnen maken. Het is onvoldoende om alleen aan kennis- en productontwikkeling te werken. De impact wordt pas echt groot als oplossingen op grote schaal worden toegepast door het bedrijfsleven. Om wetenschap, organisaties en bedrijven te koppelen binnen deze sleuteltechnologie maken we kennis toepasbaar en brengen we oplossingen naar de markt. Dat hebben we binnen de aangesloten bedrijven van MinacNed ook gemerkt. Door zeer nauw samen te werken met de wetenschap, zoals het nanotechnologie-cluster binnen de Universiteit Twente, kunnen we als bedrijf groeien en producten ontwikkelen die een sterke business case hebben. Dit manifest is een belangrijke bouwsteen om binnen Nederland toonaangevend te blijven binnen deze sleuteltechnologie.”

Financiële bijdrage politiek

Op 10 december is het manifest toegelicht op de International Micro Nano Conference in de Jaarbeurs Utrecht. Vanaf 16 december staat het manifest online. “We verwachten dat we met elkaar de juiste weg inslaan en daarbij ook de politiek ervan zullen overtuigen dat er een financiële bijdrage noodzakelijk is om met nanotechnologie impact te creëren. De middelen die nodig zijn om de beoogde doelen te bereiken, zijn gespecificeerd in het manifest”, besluit Van den Berg.

Landelijke dekking

MinacNed en NanoNextNL vertegenwoordigen gezamelijk startups, MKB- en grootbedrijven en kennisinstellingen. Met de landelijke dekking van kennisinstellingen en bedrijven wordt een ecosysteem gecreëerd waar binnen optimaal kan worden samengewerkt om antwoorden te geven op maatschappelijke vraagstukken.

MinacNed is de vereniging voor bedrijven en instellingen op het gebied van nano- en microtechnologie die samen economische waarde en impact creëren vanuit en voor Nederland. NanoNextNL heeft als missie om de creatie van duurzame economische en maatschappelijke waarde te versnellen door innovatieve nano- en microtechnologie te ontwikkelen en op de markt te brengen. Doel van beide partijen is het vormen van een duurzaam ecosysteem van onderzoekers, ondernemers en beleidsmakers.

De afgelopen maanden organiseerden MinacNed en NanoNextNL workshops en gesprekken met diverse stakeholders binnen de nanotechnologie over welke ontwikkelingen deze sleuteltechnologie de komende 20 jaren zullen ondergaan. Hieruit is een gezamenlijke basisvisie opgesteld voor nanotechnologie. Het verbinden van wetenschappelijke agenda’s met innovatieve uitdagingen, het integreren van de maatschappelijke component van technologische ontwikkeling en samenwerking met het bedrijfsleven is essentieel.