Nederland voorziet een grote toekomst voor lasersatellietcommunicatie. Daarom investeert ons land veel in deze nieuwe technologie. Een eerste mijlpaal is de lancering van SmallCAT, een experimenteel satellietinstrument dat data via laserlicht van de ruimte naar de aarde kan versturen. SmallCAT is op vrijdag 14 april om 8.48 uur Nederlandse tijd aan boord van de Noorse satelliet NorSat-TD met een Falcon 9 van SpaceX naar de ruimte gelanceerd.
Veel interesse
Het Nederlandse instrument SmallCAT (Small Communication Active Terminal) werd ontwikkeld door TNO in samenwerking met AAC Hyperion en het Ministerie van Defensie. Het ministerie ziet grote voordelen van communiceren via laser in plaats van radio. Radiofrequenties worden steeds schaarser. Bovendien kan een verbinding via laserlicht meer data bevatten en beter versleuteld worden. Daardoor is hij moeilijker af te luisteren of te verstoren.
Het SmallCAT instrument maakt verbinding met een speciaal ontwikkelde optische ontvanger – een soort telescoop – in Den Haag. ‘Als alles volgens plan verloopt, verwachten we over twee maanden de eerste verbinding tot stand te kunnen brengen’, zegt Bert Meijvogel van het NSO. ‘Dan zien we voor het eerst hoe stabiel zo’n laserverbinding met de ruimte is en hoeveel data je ermee kunt versturen.’
Als Nederland de mogelijkheden van SmallCAT heeft getest, kan het instrument ook door andere landen worden gebruikt voor testen met hun grondstations. Meijvogel: ‘We hebben al veel interesse gezien bij andere Europese landen. Dit onderstreept dat lasersatellietcommunicatie een grote toekomst heeft én dat Nederland een van de voorlopers is in de ontwikkeling van deze technologie.’
ARTES en Groeifonds
De ontwikkeling van SmallCAT werd mede gefinancierd met NSO middelen vanuit het ESA-ARTES programma en door het ministerie van defensie vanuit hun innovatiebudget. De komende jaren komen er naast middelen uit het Nederlandse ruimtevaartbudget ook middelen beschikbaar uit het Nationaal Groeifonds voor de ontwikkeling van lasersatellietcommunicatie. Dit is één van de onderdelen van het projectvoorstel NXTGEN HIGHTECH, dat in totaal 450 miljoen euro toegewezen heeft gekregen.
Ook TNO en AAC Hyperion voorzien wereldwijd een sterk toenemende belangstelling voor lasercommunicatie. In eerste instantie tussen kleine satellieten en de aarde, later mogelijk ook tussen schepen of tussen vliegtuigen en de grond. Door met SmallCAT aan te tonen dat Nederland end-to-end oplossingen kan leveren, is ons land een van de voorlopers op dit terrein. En dat biedt grote kansen voor de Nederlandse industrie in de toekomst. De lancering is gestreamed op het YouTube kanaal van SpaceX.
