Extra investeringen in innovatie, kennis, technologie zijn cruciaal. Een kansrijke technologie waarin Nederland wil blijven uitblinken is fotonica. Dat zijn chips die voor het overbrengen van informatie licht in plaats van elektronen gebruiken. Het consortium PIXEurope, dat bestaat uit partijen uit elf landen waaronder Nederland, is geselecteerd voor contractbesprekingen om een Europese proeffabriek voor fotonische chips te ontwikkelen. Eindhoven en Enschede zijn belangrijke toekomstige locaties voor de beoogde productiefaciliteiten. In totaal is hiervoor 380 miljoen euro aan publieke investeringen gereserveerd vanuit Europa en de betrokken landen zelf.
Naar verwachting zal 133 miljoen euro van het totale bedrag voor deze proefproductielijn binnen Nederland worden geïnvesteerd. De gemaakte keuze komt vanuit de zogenoemde Chips Joint Undertaking (Chips JU). Dit is de Europese publiek-private samenwerking die onderzoek, ontwikkeling en innovatie ondersteunt van halfgeleidertechnologieën en -toepassingen. Het bestaat uit bedrijven, kennisinstellingen en overheden uit verschillende landen (EU en niet-EU) en de Europese Commissie.
Nederlandse bedrijven zoals Smart Photonics zijn betrokken om de beoogde nieuwe proeffabriek te kunnen gebruiken. Kennisinstituut TNO, de TU Eindhoven en de Universiteit Twente mogen de voorgestelde faciliteiten gaan realiseren. Dankzij het Nationaal Groeifonds-project PhotonDelta, waarin tientallen mkb-bedrijven met technologie- en innovatiepartners samenwerken, is Nederland goed gepositioneerd voor de productie van fotonische chips. De Nederlandse publieke financiering gaat de komende periode door het ministerie van Economische Zaken verder worden uitgewerkt. Als onderhandelingen, contracten en financiering rondkomen, kan dit project naar verwachting medio 2025 van start gaan.
Minister Dirk Beljaarts (Economische Zaken): “Dit is goed nieuws. Voor het Nederlandse innovatieklimaat als geheel en voor de betrokken mkb-bedrijven die hieraan hard werken. Fotonica is niet voor niets één van de technologieën die door het kabinet als strategisch is aangemerkt. Ons doel is om daar een sterke Europese concurrentiepositie in te krijgen. Van kennis, innovatie, toelevering tot eindproductie. Dat is nodig voor de Nederlandse banen en inkomsten van de toekomst, het oplossen van maatschappelijke uitdagingen en onze nationale veiligheid.”
Europese samenwerking in het Chips Joint Undertaking
De Chips Joint Undertaking (Chips JU) is de Europese publiek-private samenwerking die onderzoek, ontwikkeling en innovatie op het terrein van halfgeleidertechnologieën en -toepassingen ondersteunt. Het bestaat uit bedrijven, kennisinstellingen en overheden uit verschillende landen (EU en niet-EU) en de Europese Commissie. De Chips JU financiert projecten die bijdragen aan het versterken van de Europese concurrentiepositie op dit gebied zoals deze proefproductielijn voor fotonicatechnologie.
Fotonicatechnologie
Fotonica is een technologie die zich richt op het detecteren, opwekken, transporteren en bewerken van licht. Geïntegreerde fotonica zijn chips die dus met optische signalen werken in plaats van met elektrische signalen. Communicatie via optische signalen kan meer informatie, over een langere afstand tegelijk versturen. Dat kan zorgen voor hogere prestaties en is daarnaast energiezuiniger.
Dankzij fotonische chips is het in de toekomst mogelijk om goedkopere, snellere en energiezuinige apparaten te bouwen. Die maken eerdere diagnostiek van ziekten, veilige zelfrijdende voertuigen, een efficiëntere voedselproductie en datainfrastructuur mogelijk. Dit kan de deur openen voor een nieuwe Europese industrie en een enorm scala aan nieuwe toepassingen. Nederland loopt op dit moment wereldwijd voorop bij de fotonica ontwikkelingen en wil deze positie verder uitbouwen.
