De Nederlandse technologie-ontwikkelaars en -producenten Demcon en VDL Groep bundelen hun activiteiten voor lasersatellietcommunicatie in FSO Instruments. Met de oprichting van dit eerste technologiebedrijf in Nederland voor lasersatellietcommunicatie wordt voortgebouwd op baanbrekende technologie die TNO, Demcon en VDL samen hebben ontwikkeld.
Dat past in het Nederlandse streven om een positie te bekleden als wereldmarktleider voor de serieproductie van hoogwaardige FSO (free-space optics) instrumenten voor lasersatellietcommunicatie, waarvoor concrete belangstelling bestaat bij Amerikaanse en Europese bedrijven. Gus van der Feltz is aangesteld als directeur van de joint venture FSO Instruments.
Voor communicatie in de vrije ruimte is, naast de bekende radiotechniek, lasertechnologie in opkomst. Deze technologie verzorgt snelle, veilige verbindingen tussen grondstations, satellieten, vliegtuigen en onbemande luchtvaartuigen. Lasersatellietcommunicatie werkt met het vormen en sturen van laserbundels over grote afstanden. Daarvoor is complexe technologie nodig, optomechatronica, die adaptieve optiek gebruikt om atmosferische verstoringen te compenseren.
Samenwerking voor de lange termijn
Demcon en VDL ETG, het hightechcluster van VDL Groep, gaan samen de technologie voor lasersatellietcommunicatie verder ontwikkelen. Vanuit de twee bedrijven zijn Gerard van den Eijkel, directeur van Demcon Optomechatronica, en Hans Priem, business manager bij VDL ETG, de drijvende krachten. De twee ondernemingen formaliseren hun samenwerking in de joint venture FSO Instruments, om daarmee samen de stap naar de markt te zetten. “Er is al veel gebeurd op het institutionele vlak, via TNO, nu zijn bedrijven aan zet voor de industrialisatie”, vertelt Van den Eijkel. “Onze CEO’s, Dennis Schipper en Willem van der Leegte, hebben elkaar gevonden in een samenwerking voor de lange termijn. Besloten is om alle relevante expertise voor lasersatellietcommunicatie van de bedrijven bijeen te brengen.” De wereld wordt steeds complexer en time-to-market is daarin essentieel, verklaart Priem. “Wij geloven dat we door deze samenwerking meer impact kunnen maken.”
Unieke competenties
TNO ontwikkelt en bouwt al vijftig jaar optische instrumentatie voor de ruimte(vaart), met name astronomie en aardobservatie, verklaart Kees Buijsrogge, director TNO Space & Scientific Instrumentation. “Wij hebben veel ervaring opgedaan met systeemontwerp, nauwkeurige metrologie en compensatie voor de verstoringen die optreden als je door de atmosfeer kijkt. Die competenties, alles bij elkaar opgeteld misschien wel uniek in de wereld, passen precies bij lasersatellietcommunicatie.”
In een vroeg stadium heeft TNO Nederlandse bedrijven betrokken, waaronder Demcon en VDL ETG. “Wij bouwen enkelstuks of hooguit een paar systemen, terwijl er voor lasersatellietcommunicatie vraag komt naar honderden of zelfs duizenden stuks. Dat is de business voor bedrijven.” Priem: “TNO is goed in het ontwikkelen van concepten. Wij gaan die uitwerken naar wat de markt wil, voor wat betreft functionaliteit, kosten en betrouwbaarheid, met onder meer herontwerp-voor-maakbaarheid en natuurlijk productie.” Dat gebeurt bijvoorbeeld in het project Laser Satcom, onderdeel van het Nationale Groeifonds-programma NXTGEN HIGHTECH; Van den Eijkel en Priem hebben daar een voorstel voor geschreven.
