De scope van dit programma is het circulair(der) maken van highech systemen en machines, danwel het circulair(der) maken van de grondstoffen die in die machines gebruikt worden. De hightech-, systemen en materialensector wordt gedefinieerd door hoog technologische, hoog complexe en hoogwaardige machines die in relatief lage aantallen geproduceerd worden. De eerste focus gedurende het begin van het programma is Remanufacturing en Grondstoffen in deze sector.

Binnen de scope is daarmee de remanufacturing/refurbishment van dergelijke high tech machines en het terugdringen/subtitueren van kritieke materialen uit die machines. Ook binnen scope zijn de benodigde ICT innovatie voor het circulairder maken van hele toeleverketens in de hightech-machinebouw. Evenals het gebruiken van hightech- machines voor het circulairder maken van ándere sectoren. Buiten scope valt de ontwikkeling van lowtech machines voor het circulairder maken van andere sectoren.

Looptijd programma: 3 jaar | 2025 - 2027

Vraagstelling

Elmer Rietveld, Senior Expert Circulaire Economie en kritieke grondstoffen, TNO:

Een Circulaire maakindustrie zal afgedwongen worden door de EU of je dat nu leuk vindt of niet.  

Overzicht van de grote hoeveelheid aankomende EU wetten binnen de European Green Deal en daarbinnen het Circular Economy action plan.

Uit diverse vooronderzoeken en bedrijvenconsultaties zoals de Kennis en Innovatie Agenda Circulaire Economie (KIA CE), het Circulaire economie smart industrie onderzoek, de Routekaart Remanufacturing en het Circulair Business Programma Semicon weten we dat er een groot gat is tussen enerzijds beleidsmakers die in rap tempo verplichtende circulariteitswetten uitrollen in de HTSM maakindustrie en anderzijds ondernemers die zich vooral afvragen: hoe verdien ik geld met circulariteit?

Doelstelling

Dit strategisch programma stelt zich ten doel dat gat tussen beleidsmakers en ondernemers te overbruggen door onderzoek van de Nederlandse Kennisinstellingen (Universiteiten, Hogescholen en Toegepast Kennisinstellingen (TNO, NLR, etc.) in publiek private samenwerking met de bedrijven.

Aanpak

Er is in dit strategisch programma 2,5 miljoen euro per jaar beschikbaar voor meerdere PPS projecten per jaar, gedurende meerdere jaren. Dit geld dient ter funding van de kennisinstellingen, mits bedrijven met hen een publiek private samenwerking willen aangaan en die kennisinstelling daarvoor ook cash out betalen. Een consortium met alleen MKBers is vrijgesteld van de cash eis en mag ook in enkel uren bijdragen. De Bedrijven krijgen binnen deze regeling dus geen subsidie, maar krijgen wel een significante overheidshefboom op de kosten voor het inhuren van kennisinstellingen.

De grootte van die overheidshefboom hangt af van het zogeheten TRL niveau van het onderzoek. Er zijn 3 categorien: Fundamenteel Onderzoek (FO), Industrieel Onderzoek (IO) en Experimentele Ontwikkeling (EO). Bij de categorie FO betalen de bedrijven 20% van de projectgrootte bij de kennisinstelling en betaalt de regeling de overige 80% aan de kennisinstelling.

Bij de categorie IO betalen de bedrijven 50% van de projectgrootte bij de kennisinstelling en betaalt de regeling de overige 50%. Het is bij IO niet nodig dat de bedrijven die 50% bijdrage volledig in cash doen. Ze moeten minimaal 25% van het totale projectvolume bij de kennisinstelling in cash voldoen, maar de andere 25% mag ook opgevoerd worden als in kind uren die ze zelf maken in de samenwerking. Deze uren worden doorgaans gewaardeerd tegen 60 euro per uur, tenzij bedrijven een integraal kostprijs tarief hebben afgesproken met RVO.

Relatie met urgente transities, KIA's en technologieën

Dit programma relateert voornamelijk aan de KIA CE en binnen de Nationale Technologiestrategie relateert het met name met de sleuteltechnologien Advanced materials, met binnen dat cluster de sleuteltechnologie Energy materials en met Digital technologies, met daarbinnen bijvoorbeeld de sleuteltechnologie Data science, data analytics and data spaces.

Er zijn echter veel meer sleuteltechnologieën relevant voor de thema’s van dit SP en andersom kan de circulaire transitie een drijvende kracht zijn voor een breed scala aan sleuteltechnologieontwikkeling. Zo zijn ook (3) Engineering and fabrication technologies, met daarbinnen bijvoorbeeld de sleuteltechnologieën Digital manufacturing technologies en Systems Engineering duidelijk relevant.