De topsectoren van Nederland sturen vandaag een urgente oproep aan de politieke partijen om in het aankomende regeerakkoord duidelijke keuzes te maken vóór innovatie als concrete randvoorwaarde voor economische groei, maatschappelijke vooruitgang en strategische autonomie.
De brief:
Aan de politieke partijen van Nederland,
Nederland staat voor grote maatschappelijke opgaven: klimaat, gezondheid, veiligheid, voedselzekerheid en grondstoffenschaarste. Tegelijkertijd verslechtert onze economische concurrentiepositie en komt het verdienvermogen onder druk te staan. De daarvoor noodzakelijke transformaties worden gedreven door innovatieve toepassingen. Niet morgen, maar vandaag.
Sinds 2019 wordt in Nederland gewerkt aan missiegedreven innovatiebeleid, gericht op vijf nationale missies. Daarbij gaat het niet alleen om ambitie, maar om concrete resultaten: een klimaatneutraal energiesysteem, duurzame productie en waterbeheer, extra gezonde levensjaren voor iedereen, een veilige digitale samenleving en een volledig circulaire economie. Essentieel daarbij is de inzet op sleuteltechnologieën en digitale innovaties – van AI tot fotonica, van quantum tot cybersecurity - en een methodologische aanpak om innovatieve toepassingen sneller en op grotere schaal te realiseren.
Als directeuren van de Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI’s) zijn wij verantwoordelijk voor het orkestreren van publiek-private samenwerking rond deze missies. En met resultaat. De snelle daling van de kosten van offshore wind, de doorbraken in het kankeronderzoek via het Oncode Institute, en de versnelling van emissieloos bouwen zijn geen toeval – ze zijn het gevolg van gericht beleid, consistente investeringen en samenwerking tussen bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid. Maar die samenwerking staat onder druk. De internationale geopolitieke spanningen, de toenemende concurrentie vanuit Azië en de VS, de klimaatdruk en het interne gebrek aan consistent industriebeleid maken dat Nederland op een kruispunt staat: kiezen we voor versnelling of voor achterstand?
De verkiezingen in oktober bieden de kans om dat kompas opnieuw te richten. Wij roepen u op om in het aankomende regeerakkoord duidelijke keuzes te maken vóór het ondersteunen van transformatief innovatiebeleid. Niet als abstract begrip, maar als concrete randvoorwaarde voor economische groei, maatschappelijke vooruitgang en strategische autonomie.
Wij vragen u om:
Een stabiel, richtinggevend industriebeleid. Stop met ad-hocmaatregelen en zet in op een langjarige, missiegedreven strategie. Beleid moet voorspelbaar zijn voor investeerders, ondernemers en onderzoekers. Bijvoorbeeld, herhaalde wijzigingen in de industriële CO₂-heffing industrie maken investeringen in koolstofreducerende initiatieven onzeker.
Een structurele verhoging van publieke én private innovatie-investeringen. Nederland loopt achter op de EU-doelstelling van 3% bbp voor innovatie. Zonder extra middelen voor sleuteltechnologieën, opschaling en demonstratieprojecten verliezen we terrein – economisch én geopolitiek. Investeringsinstrumenten, waaronder een nationale investeringsbank, zijn hierbij cruciaal. Juist binnen de Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI’s) hebben wij laten zien dat publieke middelen, zoals via de PPS-toeslagregeling van EZK, een krachtige hefboom vormen: elke euro aan subsidie genereert gemiddeld twee tot vier euro aan private investering. Dit vergroot niet alleen de effectiviteit van publiek beleid, maar versnelt ook de route naar het behalen van de 3%-doelstelling.
Gerichte ondersteuning van startups en scale-ups. voor opschaling en versnelling. Het ecosysteem van samenwerkende bedrijven – startups, scaleups en reeds lang bestaande bewezen ondernemingen - zorgt voor innovatieve toepassingen. Zowel door technologische sprongen als door nieuwe combinaties van bestaande technologieën. Deze bedrijven vallen vaak tussen wal en schip in het financieringslandschap. Er is meer ruimte nodig voor risicodragend kapitaal, maatwerk en publiek-private cofinanciering. De stuurgroep Acceleratie Maatschappelijk Verdienvermogen heeft ter zake een aantal waardevolle aanbevelingen geformuleerd.
Nederland heeft alles in huis om de transities van deze eeuw aan te kunnen – als we durven investeren, durven kiezen en durven samenwerken.
Wij zullen u op korte termijn een uitnodiging sturen om hierover samen in gesprek te gaan, zowel richting de verkiezingen als bij de formatie.
Met hoogachting,
Ir. A.W.M (Bart). Ahsmann, directeur TKI CLICKNL
Dr. Peter H. Berben, directeur TKI Groene Chemie en Circulariteit
Drs. B.A.J. (Bas) van Bree, Operationeel Directeur TKI Dinalog
Dr. Ankie Bruens, directeur TKI Deltatechnologie
Dr. ir. M.L.H. (Annemarie) Breukers, waarnemend directeur TKI Agri & Food
Dr. ir. Jörg Gigler, voorzitter bestuur TKI Energie | Topsector Energie
Dr. Frits Grotenhuis, directeur-bestuurder TKI ICT | Topsector ICT
ir. Anne Mathilde Hummelen, directeur, TKI Watertechnologie
Prof. Dr. Nico van Meeteren, Algemeen Directeur TKI Bureau van de Topsector Life Sciences & Health (Health~Holland)
ir. W.J. (William) van Niekerk, directeur TKI Bouw en Techniek
Drs. M.P. Roelse, directeur TKI Tuinbouw & Uitgangsmaterialen
Dr. ir. Leo Warmerdam, directeur TKI High Tech Systemen en Materialen | Holland High Tech
