Voor consumenten en bedrijven is het nodig dat met nieuwe spelregels de data-economie beter gaat werken. Bijvoorbeeld als het gaat om betere toegang tot je digitale gegevens en deze wel of niet kunnen delen. Maar ook om innovatie bij én meer concurrentie tussen kleine en grote bedrijven. De ministerraad heeft ingestemd om een wetsvoorstel hiervoor van minister Beljaarts (Economische Zaken) voor advies naar de Raad van State te zenden. Daarna behandelen de Tweede en Eerste Kamer het wetsvoorstel.
Het gaat om de Nederlandse uitvoeringswetgeving van de zogenoemde Europese Data Act. Vanaf september 2025 gelden in de Europese Unie deze grensoverschrijdende wettelijke afspraken die zorgen dat meer consumenten en bedrijven kunnen profiteren van de grote waarde van data.
De Data Act heeft als doel dat iedereen meer grip op gegevens heeft. Bijvoorbeeld op wie er toegang heeft tot en gebruik mag maken van digitale data uit slimme apparaten die inmiddels overal in huishoudens en bedrijven staan zoals speakers, thermosstaten en industriële machines. Hierdoor krijgen consumenten en bedrijven meer zeggenschap. Ook kunnen ze makkelijker overstappen tussen zogenoemde clouddiensten en diensten van verschillende cloudaanbieders met elkaar verbinden.
De Data Act legt ook spelregels vast voor het delen van data. Zoals een redelijke vergoeding aan bedrijven voor het beschikbaar stellen van data, goede geschillenbeslechting en de aanpak van eventuele oneerlijke contractvoorwaarden.
Minister Beljaarts: “We hadden nog geen standaarden voor een eerlijke en beter werkende data-economie. Het is goed dat die er nu komen. Zo kun je eenvoudiger toegang krijgen tot de gegevens die ontstaan door het gebruik van digitaal verbonden apparaten. Denk daarbij aan auto’s, huishoudelijke producten en industriële machines. Vaak kunnen alleen fabrikanten of dienstenaanbieders hier nu bij. Consumenten en bedrijven beschikken dus nog niet over hun eigen gegevens en kunnen deze ook niet naar eigen inzicht delen. Ik wil dat wel mogelijk maken. Bovendien ben ik voorstander van voldoende concurrentie tussen bedrijven en meer ruimte voor innovatie.”
Webinar ministerie van EZ over de impact van de Data Act
Het ministerie van Economische Zaken organiseert op donderdag 12 september een webinar over dit onderwerp. Inhoudelijke en juridische experts van het ministerie gaan daarin samen met toezichthouders zoals de Autoriteit Consument & Markt (ACM) in op de nieuwe regels voor toegang tot data uit slimme apparaten en het overstappen tussen clouddiensten. Aanbieders of (zakelijke) gebruikers van Internet-of-Things (IoT) producten of clouddiensten die zijn geïnteresseerd in de impact van de Europese Data Act kunnen zich voor het webinar aanmelden.
