Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat is begin 2024 een project gestart om de Nederlandse chipontwerpindustrie te onderzoeken en te evalueren. Chipontwerp is, in de context van de huidige geo-economie en -politiek, een kritische en hoogwaardige, IP-rijke activiteit, die veel universitaire werknemers in dienst heeft. De internationale concurrentie is echter hevig en de concurrentie zwaar. Dit vereist focus en een diepgaand begrip waar de kansen en risico’s liggen.
Bron: High Tech NL Semiconductors
Anno 2024 is de Nederlandse halfgeleiderindustrie een hot topic in de landelijke politiek en de algemene pers. In maart 2024 besloot de Nederlands interim-regering om de chipindustrie in de Brainportregio in het zuiden van Nederland, gecentreerd rond Eindhoven, te ondersteunen met een substantieel bedrag voor de komende jaren: “Nederland investeert €2,5 miljard om vestigingsklimaat voor chipindustrie in Brainport Eindhoven te versterken”. Naast investeringen in regionale infrastructuur (“goede bereikbaarheid, ruimte en betaalbare woningen”) is één van de belangrijkste aandachtsgebieden voor ondersteuning het aantrekken en behouden van menselijk talent: “De beschikbaarheid van beroeps, professioneel en academisch talent is een cruciale randvoorwaarde voor een sterke chipindustrie in Nederland”.
Tegelijkertijd trekken halfgeleiderproducten ook internationale en zelfs mondiale, geopolitieke belangstelling: in september 2023 heeft de Europese Unie de Europese chipwet “European Chip Act” aangenomen om “grootschalige technologische capaciteitsopbouw en innovatie te ondersteunen” en “publieke en private investeringen in productiefaciliteiten te stimuleren [om] de voorzieningszekerheid en veerkracht van de halfgeleidersector van de Unie te waarborgen”. De EU heeft zich ertoe verbonden “meer dan 43 miljard euro aan beleidsgestuurde investeringen te investeren ter ondersteuning van de Chip Act tot 2030, die grotendeels zal worden aangevuld met particuliere langetermijninvesteringen. Bovendien is de export van hoogwaardige apparatuur voor de productie van halfgeleiders, met name die door ASML worden vervaardigd, al een aantal jaren onderworpen aan strenge exportbeperkingen.
Het project
Het project was bedoeld om een aantal vragen te beantwoorden. Wat zijn bijvoorbeeld de sterke en zwakke punten van de Nederlandse chipontwerpindustrie? Ook wil het ministerie van EZK inzicht krijgen in de Nederlandse chipontwerpkansen en bedreigingen/risico's in de Europese en wereldwijde concurrentieomgeving. EZK vroeg ook om aanbevelingen voor mogelijke acties die de Nederlandse overheid moet ondernemen. Om deze vragen te beantwoorden is in januari 2024 een project gestart met de volgende doelstellingen:
- Identificeer de belangrijkste internationale markten waar de Nederlandse chipontwerpindustrie kansen kan benutten
- Analyseer de concurrentiepositie van Nederlandse chipontwerpbedrijven ten opzichte van internationale concurrenten
- Evalueer de technologische trends en innovaties die van invloed zijn op de internationale chipontwerpmarkt
- Doe aanbevelingen voor beleidsmaatregelen en strategische stappen die de internationalisering van de Nederlandse chipontwerpindustrie kunnen bevorderen
