Een Nederlands consortium van de bedrijven Demcon kryoz uit Enschede en Cooll uit Hengelo en de Universiteit Twente ontvangen een subsidie om een geavanceerd koelsysteem te ontwikkelen voor de Einstein Telescope. Dit enorme observatorium gaat meten aan zwaartekrachtgolven, die Albert Einstein meer dan 100 jaar geleden al voorspelde. Het wordt mogelijk gehuisvest onder het heuvellandschap van het Nederlands-Belgisch-Duitse grensgebied. Het consortium ontvangt over een periode van drie jaar 2,6 miljoen euro uit de R&D-regeling voor de Einstein Telescope, gefinancierd door het Nationaal Groeifonds.
Trillingsvrij koelen tot zeer lage temperaturen is nodig om de zeer zwakke signalen uit het heelal te kunnen detecteren. De drie partijen beschikken over veel fundamentele kennis en industriële expertise van trillingsvrij koelen. Die zetten ze nu in om de metingen veel nauwkeuriger te maken, voor een beter begrip van extreme gebeurtenissen diep in het heelal.
De Einstein Telescope moet onderdeel worden van de grote Europese onderzoeksinfrastructuur. Er zijn nu twee concurrerende initiatieven voor een ondergrondse locatie. Naast Sardinië (It) is dat het grensgebied van Nederland, België en Duitsland. Dat is geschikt voor een ondergronds observatorium omdat de zachte bovengrond trillingen door menselijke activiteit aan het oppervlak tegenhoudt, zodat de metingen niet worden verstoord. In 2025/2026 wordt besloten waar de Einstein Telescope komt en rond 2030 moet de bouw starten. Een groot aantal universiteiten en wetenschappelijke instellingen uit Nederland, België en Duitsland werkt nu aan een gezamenlijke kandidatuur.
